Πολλή συζήτηση γίνεται τον τελευταίο καιρό αναφορικά με την κατανομή στα blocks εκκίνησης στον ΚΜΑ 2010. Λες και η προσπάθεια καθενός που θα τρέξει κρίνεται εκ προοιμίου, πριν καν ξεκινήσει την προσπάθειά του. Θα επιχειρήσω μια προσέγγιση στο θέμα. Η κατανομή στα blocks σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο που επιλέχθηκε φέτος να δοθεί η εκκίνηση στον ΚΜΑ.
Τι είναι το wave start και γιατί επιλέχθηκε αυτή η μέθοδος εκκίνησης;
Α) Το κύριο κριτήριο ήταν η ασφάλεια των δρομέων.
Μέχρι πέρσι περίπου 4.000-4.500 δηλωθέντες και λίγο λιγότεροι αγωνιζόμενοι αθλητές συνωστίζονταν σε αρκετά μικρό χώρο στην αφετηρία. Οι αθλητές κατανέμονταν σε 4-5 blocks και μερικά δευτερόλεπτα πριν την εκκίνηση ξεκινούσαν ταυτόχρονα όλοι μαζί. Οι τελευταίοι περνούσαν τη γραμμή της εκκίνησης 5-6 λεπτά αργότερα, ενώ ο μέσος δρομέας είχε διαφορά ανάμεσα στον λεγόμενο «μικτό» και στον «καθαρό» χρόνο περίπου 2-3 λεπτά. Η δυσκολία προσαρμογής στα πρώτα χιλιόμετρα ήταν εμφανής σε όλους.
Φέτος μετατοπίστηκε η γραμμή εκκίνησης κατά 110 μ. εμπρός και παρόλα αυτά 12.500 αθλητές θα πρέπει να στριμωχθούν μέσα σε χώρο 250μ. Αυτός είναι ο ένας από τους τρεις βασικούς λόγους που ίσχυσε το εξαγγελθέν ανώτατο όριο των 12.000 συμμετοχών. Η ζήτηση θα μπορούσε να εκτινάξει τον αριθμό σε πάνω από 18.000. Οι ιδιαιτερότητες της περιοχής του Μαραθώνα αλλά και η «ανελαστική» κλασική διαδρομή δεν επιτρέπουν άλλες εφικτές λύσεις. Κάθε μέτρο προς τα εμπρός της συνολικής απόστασης των 42.195μ. πρέπει να εξευρεθεί κάπου στη διαδρομή, αφού ο τερματισμός είναι «άκαμπτος». Το εφιαλτικό σενάριο να σκοντάψει κάποιος ανάμεσα στο πλήθος και μερικές χιλιάδες ανύποπτοι να τον ποδοπατήσουν, δεν το θέλει κανένας! Έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος σταδιακής εκκίνησης αυτής της τεράστιας ανθρώπινης μάζας. Ο Μαραθώνας δεν διαθέτει τεράστιους δρόμους όπως μεγαλουπόλεις που φιλοξενούν μαραθωνίους αυτού του βεληνεκούς.
Β) Οι δρομείς θα επωφεληθούν πολλαπλά από το wave start.
Πρώτα πρώτα στην ίδια την αφετηρία. Με το 1ο «μπαμ» θα ξεκινήσουν οι διαγωνιζόμενοι για μετάλλια και κατάταξη αθλητές. Σε λίγα δευτερόλεπτα θα αδειάσει πολύτιμος χώρος. Μετά την εκκίνηση και του 2ου block, με τα επόμενα πέντε blocks θα εκκινούν διαδοχικά από 2.200-2.300 δρομείς. Οι διαδοχικές εκκινήσεις με χρονοκαθυστέρηση θα επιτρέψουν στους ανήκοντες σε κάθε block που ετοιμάζεται να εκκινήσει να περάσουν σαφώς γρηγορότερα τη γραμμή εκκίνησης, αφού, στη χειρότερη περίπτωση, η διαφορά «μικτού» και «καθαρού» χρόνου θα είναι μόλις 1-2 λεπτά. Έπειτα, θα έχουν τη δυνατότητα να τρέξουν με αρκετή άνεση τα πρώτα χιλιόμετρα της διαδρομής, μέχρι να συναντήσουν και να προσπεράσουν τους πιο αργούς του προηγούμενου block. Άλλο να τρέχεις ανάμεσα σε 2.000 κι άλλο ανάμεσα σε 12.000 δρομείς.
Άλλο πράγμα είναι η εξυπηρέτηση σε ένα σταθμό τροφοδοσίας ενός πλήθους 2.000 που «ανοίγεται» κάπως. Πόσο να «ανοιχτεί» μια ανθρώπινη μάζα 12.000 δρομέων, π.χ. στους πρώτους σταθμούς τροφοδοσίας; Η ανάγκη να αποσυμφορηθεί η διαδρομή, να προστατευθούν οι σταθμοί από την «επιδρομή» χιλιάδων και να περισωθεί και για τους τελευταίους όση τροφοδοσία έχει προβλεφθεί, είναι επιτακτική.
Πρέπει, επομένως, πέρα από τον άριστο συντονισμό και την αυστηρή τήρηση χρονοδιαγράμματος, να υπάρξει μια συναίνεση και μια συμμετοχή των ίδιων των δρομέων στο εγχείρημα. Είναι απαραίτητο να παραμείνουν στο block που έχουν οριστεί, να μην αλλάξουν αυθαίρετα block. O χώρος κάθε block θα είναι αυστηρά προσδιορισμένος και οριοθετημένος με κάγκελα και χωρά συγκεκριμένο αριθμό δρομέων. Υπενθύμιση: μέσα σε μια ευθεία 250μ. με μικρό πλάτος θα σταθούν και θα κληθούν να ξεκινήσουν 12.500 δρομείς. Αν μερικές εκατοντάδες μετακομίσουν από ένα block σε ένα άλλο, κάπου θα επικρατήσει το αδιαχώρητο.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, ακόμα και τα πιο καλά και αγαθά πράγματα σε αυτό τον κόσμο, καθιερώνονται όχι με ευχολόγια και προτροπές αλλά και με την απειλή και την εφαρμογή ποινών για εκείνους που προτίθενται να τα καταστρατηγήσουν. Το ίδιο πρόκειται να συμβεί και με τα blocks. Τηρείς τον κανόνα; OK. Δεν τον τηρείς; Αναλαμβάνεις συνειδητά το ρίσκο να βρεθείς χωρίς αποτελέσματα και πιστοποιητικό. Τι είδους θα είναι οι επόμενες δικαιολογίες σου; Πόσα και ποια θα είναι τα οφέλη σου αλλάζοντας αυθαίρετα block; Αξίζει τον κόπο;
Εκείνοι που θίγονται είναι πάντα οι γρηγορότεροι δρομείς. Και από εδώ ξεκινάει η κουβέντα. Ο καθένας θεωρεί τον εαυτό του γρήγορο, διεκδικεί για τον εαυτό του ένα δικαίωμα ισχυρότερο των άλλων ή προβάλλει τις δικές του αιτιάσεις κατά πώς συμφέρει στην περίσταση. Επιμένουμε να αγνοούμε ότι υπάρχουν στον ίδιο χώρο την ίδια στιγμή κάποιες εκατοντάδες και χιλιάδες δρομέων που μπορεί να είναι γρηγορότεροι από μας. Είναι αδύνατον να συγκεραστούν και να ικανοποιηθούν όλες οι επιθυμίες όλων των δρομέων για κατανομή σε αυτό και όχι σε άλλο block, των ίδιων, των φίλων και των συγγενών, για τον πιο θεμιτό, αθέμιτο ή απίθανο λόγο. Είναι από διασκεδαστικό ως ψυχοφθόρο να ακούς τα πιο λογικά-παράλογα και τελικά να καταπατείται αντί να τηρηθεί ένας απλός κανόνας που έγινε για να εξυπηρετήσει όλους και τον κάθε δρομέα αλλά όχι μόνο τον συγκεκριμένο δρομέα.
Έξω…
Η διεθνής πρακτική για την κατανομή σε blocks είναι να γίνεται σύμφωνα με τις πρόσφατες επιδόσεις των δρομέων. Είναι κατανοητό ότι τα ομοιογενή από πλευράς επιδόσεων και σύνθεσης groups παρουσιάζουν τα λιγότερα προβλήματα και συγκεντρώνουν αρκετά πλεονεκτήματα. Κάποιοι λίγοι, πολυπληθείς σε συμμετοχή, μαραθώνιοι ζητούν από τους δρομείς να δηλώσουν το χρόνο που σκοπεύουν να τρέξουν. Μόνο που οι ξένοι δρομείς είναι, γενικά, ειλικρινείς και ρεαλιστικοί στις δηλώσεις τους. Δεν υπάρχει ενιαία μέθοδος ελέγχου, αν και κάθε διοργάνωση έχει τους δικούς της τρόπους. Εθελοντές ή και security απαγορεύουν την είσοδο παρείσακτων στα blocks, πύλες ηλεκτρονικού ελέγχου στήνονται και σκανάρουν αριθμούς, barcodes και δρομείς, αλλού η κατακραυγή των ίδιων τον δρομέων αποτρέπει κάθε προσπάθεια «εισβολής» σε χώρο που δεν ανήκεις, ενώ η χρήση databases στην προετοιμασία της διοργάνωσης αποκαλύπτει τους ανειλικρινείς και επίδοξους «λαθρεπιβάτες». Οι περισσότεροι μαραθώνιοι μικρομεσαίου βεληνεκούς βασίζονται στην ειλικρίνεια των συμμετεχόντων και στην εντυπωσιακή, τουλάχιστον για τα δικά μας δεδομένα, συναίνεση και πειθαρχία τους.
Μέσα κι έξω…
Οι διαπιστώσεις μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε …κατάθλιψη, αρκεί να αναφέρει κανείς, επιγραμματικά μόνο, τα παρακάτω συμπεράσματα (μετά από ενδελεχή έλεγχο των δηλώσεων του ΚΜΑ) που δεν απέχουν καθόλου από την πραγματικότητα:
Ο ξένος δρομέας σε ποσοστό που πλησιάζει το 100% δεν θα παραπονεθεί, θα τηρήσει τον κανόνα, θα τρέξει χωρίς προαγωνιστικό stress
Ο ξένος δρομέας θα δηλώσει την πρόσφατη επίδοσή του. Η επίδοσή του σε ποσοστό που πλησιάζει το 100% είναι πραγματική. Όσοι δεν δηλώσουν κάποια επίδοση, για οποιοδήποτε λόγο, δεν ξεκινάνε καμιά συζήτηση, δεν εγείρουν απαιτήσεις, δεν παραπονιούνται
Ο έλληνας δρομέας θα αμελήσει ή θα αγνοήσει το σχετικό πεδίο στην αίτησή του σε πολύ σημαντικό ποσοστό. Πάρα πολλοί δρομείς θα δηλώσουν συμμετοχή μέσω ομαδικών εγγραφών. Στα ερωτήματα, γιατί ολόκληροι σύλλογοι δεν μεριμνούν να αναζητήσουν τις επιδόσεις των μελών της ομάδας τους ή το αντίστροφο, γιατί οι συμμετέχοντες δεν γνωστοποιούν τις επιδόσεις τους, ας δοθεί οποιαδήποτε ερμηνεία. Η γκρίνια κατόπιν εορτής δεν έχει κανένα νόημα.
Ένα ντροπιαστικά υψηλό ποσοστό δηλωθέντων επιδόσεων δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Οι έλεγχοι δείχνουν ότι ο έλληνας, σε σχέση με τον ξένο δρομέα, δηλώνει ότι νάναι –είναι τυχαίο; από λίγο έως πολύ καλύτερες επιδόσεις από την πραγματικότητα. Δεν ενδιαφέρει καθόλου εδώ, αν πρόκειται για ματαιοδοξία, αλαζονία, φιλοδοξία, διάθεση απάτης, κόμπλεξ ή ευσεβή πόθο, όταν κάποιος δηλώνει καλύτερες επιδόσεις από αυτές που πραγματικά έχει ή δηλώνει άλλα αντί άλλων, π.χ. επιδόσεις που πέτυχε πριν 10 ή 20 χρόνια. Τα παραπάνω είναι διαπιστώσεις μέσω ελέγχων, όχι απόπειρα ψυχολογικών ερμηνειών.
Τι νόημα έχει η συζήτηση και η γκρίνια όταν:
- Δε μου είπες τι επιδόσεις πετυχαίνεις
- Όταν μου παρέχεις λάθος ή άσχετες πληροφορίες
- Όταν δε σε ξέρω προσωπικά, εσένα, ανάμεσα σε 12.000 συμμετέχοντες για να πας εκεί που πρέπει
- Όταν με κάποιο τρόπο που δεν γνωρίζω είμαι υποχρεωμένος να μαντέψω ότι προπονήθηκες και σκοπεύεις/ελπίζεις/επιθυμείς να τρέξεις μια συγκεκριμένη επίδοση,
που αυτή η επίδοση θεωρείς ότι σου εξασφαλίζει ένα «δικαίωμα» ισχυρότερο άλλων
- Όταν θες να τρέξεις με την παρέα σου που δεν ξέρω
- Θέλεις να ξεκινήσει (ειδικά για σένα ή μήπως για μερικές χιλιάδες άτομα) μια δεύτερη διαδικασία εγγραφών;
Θα ξεκινούσες συζήτηση ή θα παραπονιόσουν σε κάποια ή για κάποια ξένη διοργάνωση με βάση τα παραπάνω στοιχεία;
Πόση ανταπόκριση θα έβρισκες;
Ασχολήσου με την ουσία!
Σκέψου και αναρωτήσου κάποια εξίσου σημαντικά πράγματα.
- Δεν πρόκειται να κάνεις ούτε μέτρο λιγότερο ή περισσότερο από οποιοδήποτε block κι αν ξεκινήσεις. Δεν πρόκειται να σου χαριστεί τίποτα –προσπάθεια θα καταβάλλεις έτσι κι αλλιώς.
- Ακόμα κι αν «αδικήθηκες» και βρίσκεσαι σε πίσω block, θα κερδίσεις χρόνο λόγω της άνεσης στην εκκίνηση, αυτόν που θα έχανες αλλιώτικα.
- Δε θέλεις να εμποδίσεις, εσύ πιο αργός, τους πιο γρήγορους δρομείς (εσένα θα σου άρεσε το αντίστροφο;). Το fair play το έχεις ακουστά;
- Θα τηρήσεις τον κανόνα; ΕΣΥ πού θα σταθείς στην εκκίνηση; Σε ποιο block;
Μια λυπηρή, εντελώς προσωπική εκτίμηση, είναι ότι, τελικά, ο Έλληνας κάνει κακό στον εαυτό του: δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις προαγωνιστικού stress, δημιουργώντας πανικό και stress στους γύρω του. Παρατηρείστε προσεκτικά τη σχετική παραφιλολογία από κάποια απόσταση. Δυστυχώς θα με δικαιώσετε. Ασχολούμαστε με το επουσιώδες και αμελούμε την ουσία που είναι η προπόνηση και η προετοιμασία μας, σωματική και πνευματική.
Για το τέλος μια προτροπή: μετά από την προσπάθεια της προπόνησης ήρθε ο καιρός να απολαύσεις τη συμμετοχή σου. Τι είδους αποπροσανατολισμός είναι αυτός με τα blocks; Μην ασχολείσαι με τα επουσιώδη, άλλα είναι τα σπουδαία. Καλή δύναμη στον αγώνα σου.
Γιώργος Δούσης
