Gun time vs chip time: γιατί η κατάταξη στους αγώνες γίνεται με βάση τον μεικτό χρόνο, και τα παράπονα των υποστηρικτών του καθαρού χρόνουΗ ηλεκτρονική χρονομέτρηση, τεχνολογία που εμφανίστηκε πριν από αρκετά χρόνια και που έχει εδραιωθεί σε σχεδόν όλους τους αγώνες κάνοντας...εύκολη τη ζωή των διοργανωτών ως προς την έκδοση των αποτελεσμάτων, έφερε με την εμφάνισή της και τη νέα ορολογία που δεν υπήρχε όταν η καταγραφή των αποτελεσμάτων γινόταν με απλό χρονόμετρο. Αναφερόμαστε στις λέξεις gun time και chip time.
Gun time είναι ο μεικτός χρόνος που κάνει ο αθλητής στον αγώνα, και είναι αδιάφορο αν πέρασε τη γραμμή εκκίνησης ταυτόχρονα με τη πιστολιά, ή αν άργησε λόγω του συνωστισμού (ή ακόμη και επειδή για δικούς του λόγους δεν πρόλαβε να πάει έγκαιρα στην εκκίνηση) κάποια δευτερόλεπτα, ή και λεπτά. Ο χρόνος του αθλητή τρέχει δηλαδή από τη στιγμή της πιστολιάς, όποτε και αν αυτός πέρασε την εκκίνηση. Chip time (net time) είναι ο καθαρός χρόνος, που έκανε ο αθλητής από τη στιγμή που πέρασε τη γραμμή εκκίνησης, μέχρι να τερματίσει. Σε αυτή τη μέτρηση, είναι αδιάφορο πόσο χρόνο έχασε ο αθλητής από τη στιγμή της πιστολιάς, μέχρι να ξεκινήσει στη πραγματικότητα τον αγώνα.
Οι διοργανωτές και οι εταιρίες χρονομέτρησης δίνουν στα αποτελέσματα να γνωρίζουμε και τους δύο χρόνους εφόσον τους έχουν βέβαια διαθέσιμους. Ωστόσο η κατάταξη όπως είναι φυσικό, μπορεί να γίνεται μόνο με ένα από τους δυο χρόνους, γιατί αλλιώς θα υπήρχαν δύο διαφορετικές κατατάξεις. Ο χρόνος που ορίστηκε ότι πρέπει να υπολογίζεται στην έκδοση των αποτελεσμάτων από την IAAF και την AIMS είναι ο μεικτός, δηλαδή ουσιαστικά οι θέσεις δίνονται ανάλογα με τη σειρά τερματισμού του κάθε αθλητή, χωρίς να υπολογίζεται αν κάποιος στη πραγματικότητα ξεκίνησε αργότερα, και αν σε καθαρό χρόνο μπορεί είναι καλύτερος από κάποιον που τερμάτισε πριν από αυτόν. Σημειώνεται ότι ακόμη και όταν ζητούνται χρόνοι για πρόκριση σε κάποια διοργάνωση, λαμβάνεται υπόψη μόνο ο gun time. Αν πχ για πρόκριση στον Μαραθώνιο των ΟΑ το όριο είναι 2:17:00 και αθλητής κάνει καθαρό 2:16:59 αλλά μεικτό 2:17:01, τότε δεν θα προκριθεί!
Συχνά γίνονται παράπονα από αθλητές που θεωρούν ότι αδικούνται και πιστεύουν ότι θα έπαιρναν καλύτερη θέση στα αποτελέσματα αν είχαν ξεκινήσει αρκετά μπροστά στην εκκίνηση. Επίσης σε σπάνιες περιπτώσεις, διοργανωτές βγάζουν τα αποτελέσματα με βάση τον καθαρό χρόνο, κάτι που είναι αυθαίρετο, και ενάντιο στους κανονισμούς της IAAF, AIMS, όπως και των αντίστοιχων διεθνών ενώσεων αγώνων βουνού, υπερασποστάσεων κλπ.
Τα παράπονα των αθλητών σε γενικές γραμμές είναι άδικα. Κατ'αρχάς, ο κανονισμοί δεν βγαίνουν με προχειρότητες, αλλά αποφασίζονται διεθνώς από επιτροπές που απαρτίζονται από τα πιο έμπειρα πρόσωπα, που αφού εξετάζουν όλα τα υπέρ και τα κατά, καταλήγουν στη σωστότερη απόφαση. Για το θέμα πως πρέπει να βγαίνει η κατάταξη στους αγώνες, αποφασίστηκε να προτιμάται το gun time, όπως είπαμε και πιο πάνω.
Ας δούμε και το σκεπτικό που οι υπεύθυνοι πήραν αυτή την απόφαση. Ας προσπεράσουμε το ότι εφόσον η κατάταξη γινόταν με βάση τον καθαρό χρόνο, τότε ποτέ δεν θα έπρεπε να κυρήσεται νικητής πριν λήξει ο αγώνας, ή τουλάχιστον αν δεν τερμάτιζαν αρκετοί δρομείς. Μπορεί πχ κάποιος από αυτούς να ξεκίνησε δυο λεπτά μετά τη πιστολιά, και τερματίζοντας για παράδειγμα 1'50 μετά τον πρώτο τερματίσαντα που ξεκίνησε ταυτόχρονα με τη πιστολιά, να έχει αυτός τον καλύτερο χρόνο, και να πρέπει βάση chip time να του δωθεί η πρώτη θέση. Και ας έφτασε στον τερματισμό 10ος ή 100ος. (αναφέρουμε υπερβολικά παραδείγματα για να γίνονται ακόμη πιο εύκολα κατανοητά)
Εξάλλου, αν προτιμούταν η υπεροχή του chip time, τότε σε κάθε αγώνα θα γινόταν σούπερ μπέρδεμα, ιδίως ως προς τους καλύτερους δρομείς: Όποιος λοιπόν θα θεωρούσε ότι υστερεί σε μάχη "σώμα με σώμα" με κάποιον συναθλητή του, δεν θα είχε παρα να ξεκινήσει λίγο μετά από αυτόν. Κατόπιν θα χρειαζόταν να τον ακολουθεί από απόσταση, να τον ελέγχει, και δεν θα χρειαζόταν να τον περάσει, αλλά να τερματίσει σε μικρότερη διαφορά χρόνου/απόστασης από αυτή που είχαν όταν ξεκίνησε και ο β'αθλητής τον αγώνα, κάτι που είναι πολύ πιο εύκολο από νίκη σε μάχη στήθος με στήθος. Ο δε α' αθλητής θα πρέπει να "μυρίζει τα νύχια του" για να ξέρει αν αυτοί που βρίσκονται πίσω του ξεκίνησαν μαζί του, ή αργότερα για να τον ελέγχουν και συνεπώς άδικα χαίρεται που προηγείται. Αλλά και αν το ξέρει αυτό, θα πρέπει να μυρίζει τα νύχια του για να ξέρει πόσο πρέπει να αυξήσει τη διαφορά.
Υπάρχει και ο αντίλογος που λέει, οκ, σωστό είναι οι θέσεις στους πρώτους να κρίνονται με το gun time. Αλλά για τη θέση πχ 100 ή 1000 και μετά, ποιος ο λόγος να μη προτιμάται το chip time? Και εδώ τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Μη ξεχνάμε ότι σε κάθε αγώνα υπάρχουν και επιμέρους κατηγορίες, και μπορεί πχ η θέση 100 ή 1000, να είναι η πρώτη μιας ηλικιακής κατηγορίας. Σε αυτή τη περίπτωση, το προαναφερθέν "κόλπο" της καθυστερημένης εκκίνησης για να ελέγχεται ο συναγωνιζόμενος, θα μπορούσε να αποδόσει το ίδιο.
Μια άλλη λανθασμένη αντίληψη που βλεπουμε συχνά, είναι οι υπολογισμοί αθλητών που λένε πχ το εξής: Έκανα καθαρό χρόνο τόσο και μεικτό τόσο, πήρα τη θέση 300, αλλά αν μετρούσε ο καθαρός χρόνος θα ήμουν στη θέση 270. Αυτό είναι τελείως λάθος, καθώς δεν σκεφτόμαστε ότι μεικτός είναι ο χρόνος και για τους υπόλοιπους. Έτσι όχι μόνο δεν είναι βέβαιο ότι ο φίλος θα έπαιρνε στο συγκεκριμένο παράδειγμα τη θέση 270 αν η κατάταξη έβγαινε με το chip time, αλλά μπορεί να έπαιρνε και μεγαλύτερη θέση, πχ 320 !
Αυτό που οφείλουν όλοι οι αθλητές, είναι να ξεκινάνε από τη θέση που προβλέπεται βάση των επιδόσεών τους. Το να ξεκινήσει κάποιος μπροστά ενώ πρέπει να είναι πιο πίσω, είναι αδικία προς τους συναθλητές, και αλλοιώνει τη κατάταξη, καθώς κερδίζει σε μεικτό χρόνο. Εφόσον όλοι ξεκινάνε από τη θέση δυναμικότητάς τους, τότε η θέση που θα πάρουν στη γενική κατάταξη βάση του gun time, θα είναι ακριβοδίκαιη, και δεν θα αδικεί κανέναν.
Τέλος να διευκρινίσουμε ότι για τον τρόπο εκκινήσεων "wave start" που εφαρμόζεται στον Αυθεντικό Μαραθώνιο Αθήνας και σε άλλους αγώνες, και εδώ η κατάταξη γίνεται με το gun time, με τη σημαντική επισήμανση ότι το gun time αφορά τη πιστολιά εκκίνησης του μπλοκ του κάθε αθλητή, και όχι του αρχικού (1ου) μπλοκ, ή οποιουδήποτε άλλου μπλοκ όπου δεν ορίστηκε να μπει ο αθλητής. Ο κανονισμός αυτός εννοείται είναι υπέρ όλων των αθλητών καθώς ο μεικτός χρόνος τους δεν επηρεάζεται από τις εκκινήσεις προηγούμενων μπλοκ όπου δεν μπορούν να βρίσκονται. Ο κανονισμός αφορά όσους αγώνες εφαρμόζουν το σύστημα wave start, το οποίο μπορούμε να θυμηθούμε τι είναι, στο αναλυτικό κείμενο του Γιώργου Δούση:
http://www.runningnews.gr/item.php?id=7991